ADHD is niet altijd ADHD!

Wist je dat ADHD niet altijd ADHD is?! De kans is dat je de diagnose ADHD of ADD krijgt, terwijl je eigenlijk hoogsensitief of prikkelgevoelig bent. Artsen en andere behandelaars erkennen nog lang niet altijd het verschil, of herkennen überhaupt geen hooggevoeligheid.

Welk onderscheid kun je maken?

ADHD
HSP of hooggevoeligheid met overprikkeling
prikkelgevoeligheid
HSP met de aanduiding ‘high sensation seeker’

Mijn missie

Het is mijn missie om meer bekendheid te geven aan het feit dat de diagnose ADHD gegeven kan worden, terwijl degene feitelijk prikkelgevoelig of overprikkeld is in zijn hooggevoeligheid. Tevens wil ik onder aandacht brengen dat er natuurlijke middelen bestaan voor ADHD.

Hieronder een overzicht van het onderscheid tussen ADHD en HSP

Onoplettendheid

Bij ADHD: Het hoofdkenmerk van ADHD is een aanhoudend patroon van onoplettendheid. Dit is zichtbaar in het gedrag in de vorm van afdwalen van de taak, gebrek aan doorzettingsvermogen, moeite om de aandacht ergens bij te houden en ongestructureerd te werk gaan. Dit wordt niet veroorzaakt door opstandigheid of gebrek aan begrip.

Bij HSP: Ook HSP’ers kunnen onoplettendheid vertonen, bijvoorbeeld in nieuwe, onvertrouwde situaties. Dit komt door de langere aanpassingstijd die nodig is. Soms wordt dit versterkt door een vorm van opstandigheid die ontstaat wanneer men hem of haar aanmoedigt om het toch maar snel-snel te doen.

Het verschil is dat mensen met HSP dit soort onoplettendheid niet systematisch vertonen op alle levensgebieden, maar dat dit zich eerder voor doet op duidelijk afgebakende momenten. De onoplettendheid leidt bij HSP’ers ook niet tot een systematisch niet-functioneren. Bovendien kunnen mensen met HSP op andere momenten dan weer wel erg oplettend of gefocust zijn. Het is dus cruciaal om na te gaan of de momenten van onoplettendheid verbonden zijn aan een specifieke taak of situatie.

Hyperactiviteit

Hyperactiviteit is een overmatige motorische activiteit op een moment dat het niet gepast is. Bij kinderen kan dat bijvoorbeeld gaan om voortdurend rennen, buitensporig veel friemelen, tikken met de voeten of praten. Bij volwassenen kan hyperactiviteit zich uiten in een extreme rusteloosheid. Ook mensen in de nabije omgeving kunnen hier last van ondervinden en uitgeput raken door de voortdurende activiteit.

Hyperactiviteit is een kenmerk van ADHD. Ook bij hoogsensitiviteit kennen we hyperactiviteit, maar het is er geen kenmerk van. Bij hoogsensitiviteit spreken we van reactiviteit. Bepaalde situaties zorgen voor overprikkeling, wat kan leiden tot een moment van overactiviteit en onrust. Alleen: bij HSP’ers verdwijnt de onrust na verloop van tijd weer. Bovendien zijn mensen met HSP in staat om zelfregulatietechnieken in te zetten om toekomstige momenten van overprikkeling te vermijden. Voor iemand met ADHD kan dat best uitdagend zijn!

Mensen met ADHD slagen er niet in om voldoende aandacht te geven aan details, waardoor hun planning slordig is en hun werk nonchalant overkomt. Dat uit zich ook in de gekozen zelfregulatietechnieken. Vaak zijn deze niet altijd even goed afgestemd, onvoldoende proactief of slaagt men er niet in om vol te houden, door het patroon van onoplettendheid.

Bij mensen met HSP is het eerder de levendige fantasie die soms voor problemen kan zorgen. HSP’ers hebben soms moeite om alle feiten van een lange tekst goed te volgen en te onthouden. Als je dan doorvraagt, merk je vaak dat HSP’ers daar vaak creatief mee aan de slag gaan. De feiten komen in hun hoofd tot leven. Deze ‘gevoeligheid voor interpretatie’ kan ook denkfouten verklaren die HSP’ers vaak maken. Het gaat bij HSP’ers niet om onoplettendheid, maar over focus en een groot inlevingsvermogen.

Impulsiviteit

Dit gaat over overhaaste handelingen zonder erbij na te denken, vaak met een verhoogde kans op schade of letsels tot gevolg. Dit kan de uiting zijn van een verlangen naar een onmiddellijke beloning of het onvermogen om een beloning uit te stellen, zonder stil te staan bij de lange termijngevolgen.

Bij HSP zien we precies het omgekeerde. Zij gaan net even langer stilstaan bij de mogelijke consequenties van een keuze, waardoor ze erg besluiteloos kunnen overkomen. Zeker als dit gepaard gaat met een bovengemiddeld analytisch vermogen, want dan zijn er nog meer potentiële gevolgen die de HSP’er goed wil overdenken. Deze besluiteloosheid zien we niet terug bij mensen met ADHD.

Een ander duidelijk verschil zien we in de moeite met tijdsindeling en het halen van deadlines.

HSP ‘ers hebben hier zelden problemen mee. Als ze er toch problemen mee hebben, komt dat doordat ze bovenop hun taak, bijkomende taken aannemen, bijvoorbeeld door rekening te houden met alle mogelijke gevolgen van een bepaalde keuze, of door dingen uit te voeren die niet gevraagd zijn, maar de opdracht wel ten goede komt.

Samenvattend ADHD of hoogsensitief?

Het grote onderscheid tussen ADHD en HSP zit in de aanleiding van de klachten, de duur en de voorbijgaande aard.
Mensen met ADHD vertonen altijd het gedrag dat past bij de omschrijving van ADHD, zoals omschreven in het DSM V.
Mensen met HSP kunnen vergelijkbaar gedrag vertonen, maar bijna exclusief wanneer ze erg vermoeid of overprikkeld zijn.
Wanneer ze goed uitgerust zijn of hun overprikkeling of stressniveau goed onder controle hebben, zijn HSP ‘ers juist erg aandachtig voor details en kunnen ze erg precies en georganiseerd werken.

Bron: Hoogsensitief – Elke van Hoof – Uitgeverij Lannoo nv – Tielt – zevende druk maart 2018

Lees ook mijn blogs

prikkelgevoeligheid behandelen met homeopathie

Oorsprong

Lichamelijke klachten door prikkelgevoeligheid

Prikkelgevoeligheid is een overgevoeligheid voor binnenkomende prikkels, zoals: fel licht, intense indrukken – (ook van tv, tablet of telefoon), geuren, temperatuur, of van drukte van teveel mensen om je heen. De prikkels worden als té intens ervaren en worden niet goed door het zenuwstelsel verwerkt. Het gevolg is dat er allerlei klachten ervaren worden, zowel lichamelijk als psychisch.

Sinds 2015 behandel ik als homeopaat veel cliënten met prikkelgevoeligheid en hooggevoeligheid. In dit artikel schrijf ik over mijn ervaring bij de behandeling van prikkelgevoeligheid.

Lees verder »

1 februari 2023 Geen reacties